ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Πλατεία Ελευθερίας, Ρόδος 85100 – τηλ. 22413.60510,556 φαξ: 22410. 74200

email: f.hatzidiakos@pnai.gov.gr

Αντιπεριφερειάρχης

                                                               Ρόδος,  19 Αυγούστου 2013

                                          Αρ. Πρωτ.: 1839

Προς : Τον Συνήγορο του Πολίτη

              Ανεξάρτητη Αρχή

Κοιν.: ¨Όπως πίνακας αποδεκτών

Θέμα: Συνθήκες Διαβίωσης, Εκπαίδευσης και Προστασία/Μετεγκατάσταση

των αστέγων Τσιγγάνων της Ρόδου.

Σχετ.: 1.Το με αριθμ. πρωτ. 160432/30907/2013/30-7-13 έγγραφό σας.

2. Το με αριθμ. πρωτ. 40043/5588 /8-8-13 έγγραφο της Αποκεντρωμένης  Διοίκησης Αιγαίου.

3.Το με αρ. πρωτ. 12803.2.1/00/8-10-2001 έγγραφό σας.

4. Το με αρ. πρωτ. 35413/4591/Α.Φ.2.11 έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου.

5. Το με αρ. πρωτ. οικ. 1388/2012/23-11-12 έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου.

7. Το με αριθμ. πρωτ. 8221.Λ62/12/27-11-2012 έγγραφο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου.

8. Το με αριθμ. πρωτ. 1412/2012/29-11-12 έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου.

9. Το με αρ. πρωτ. ΔΤΕ 6629/29-11-2012 έγγραφό μας.

10. Το με αρ. πρωτ. 233128/3.2289/13-12-12 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.

              Α. Καταυλισμός τσιγγάνων στη θέση «Κορακονερο» Ρόδου.

            α. Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία στις  Περιφέρειες (αιρετές) με βάση το ν. 3852/2010 (Καλλικράτης) δεν έχει ανατεθεί καμία αρμοδιότητα όσον αφορά το ζήτημα της στέγασης και των συνθηκών διαβίωσης των τσιγγάνων.

β. Η  αρμοδιότητα έκδοσης πρωτοκόλλων κατεδάφισης αυθαιρέτων κατασκευών επί κοινόχρηστων χώρων ανήκει στην Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου και εκτελούνται με ευθύνη και απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου.

 γ. Η αρμοδιότητα καθορισμού χώρου εγκατάστασης μετεγκατάστασης των τσιγγάνων, ανήκει αποκλειστικά στο οικείο Δημοτικό Συμβούλιο και σε περίπτωση αδράνειας ή αδυναμίας να υποδείξει χώρο εγκατάστασης, αποφασίζει προς τούτο και υποδεικνύει τον χώρο η αρμόδια Διεύθυνση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης (παλαιότερα ο διορισμένος Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας).

Η πρώην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δωδεκανήσου και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ενδιαφέρθηκε επανειλημμένα για τις συνθήκες διαβίωσης και την μετεγκατάσταση των ΡΟΜΑ  της Ρόδου, με  διάθεση πόρων για τη δημιουργία μόνιμων χώρων εγκατάστασης τσιγγάνων, καθώς και την στήριξη πρωτοβουλιών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ΡΟΜΑ και  εκπαίδευσης Ατσιγγαννοπαίδων.

Η μετεγκατάσταση των ΡΟΜΑ που διαβιούν στην περιοχή «Κορακόνερο» Ρόδου, απασχολεί τις κρατικές, δικαστικές και αυτοδιοικητικές αρχές, τουλάχιστον 15 χρόνια (βλέπετε το με αριθμ. πρωτ. 12803.2.1/00/8-10-2001 έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη απευθυνόμενο στον Δήμαρχο και τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ρόδου).

Η αδυναμία ριζικής και μόνιμης λύσης οφείλεται στην άρνηση των πρώην Καποδιστριακών δήμων να αποδεχθούν την χωροθέτηση σύγχρονων καταυλισμών στα πρώην διοικητικά όρια των δήμων τους και στην μετά Καλλικράτη περίοδο, στην άρνηση και στις δυναμικές αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών να αποδεχθούν την δημιουργία παρόμοιας δομής πλησίον οικισμών, κτιριακών εγκαταστάσεων αλλά και καλλιεργημένων αγρών.

Η άρνηση της τοπικής κοινωνίας, η οποία διακατέχεται από πνεύμα αλληλεγγύης, φιλανθρωπίας και αλτρουισμού  δεν είναι τυχαία, οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην ολοένα αυξανόμενη εγκληματικότητα σε αδικήματα κοινού ποινικού δικαίου, αλλά και  παραβατικότητα σε θέματα που αφορούν τη ρύπανση του  περιβάλλοντος και την εν γένει χωρίς μέτρο, έλλειψη κοινωνικότητας και σεβασμού της κείμενης νομοθεσίας εκ μέρους των τσιγγάνων.

Αποτέλεσμα αυτών ήταν να «γιγαντωθεί» ο αυθαίρετος καταυλισμός των τσιγγάνων στην περιοχή «Κορακόνερο» της Ρόδου, εντός του πολεοδομικού ιστού της πόλης, με την αυθαίρετη κατασκευή  46 παρανόμων κατασκευών – παραπηγμάτων.

Επισημαίνεται ότι η περιοχή Κορακόνερο, όπου ο καταυλισμός των ΡΟΜΑ γειτνιάζει με κατοικημένες συνοικίες της πόλης και  την κατασκευαζόμενη νέα μαρίνα πολυτελών τουριστικών σκαφών, ενώ η θέση όπου είχαν κατασκευαστεί τα αυθαίρετα παραπήγματα, αποτελεί μέρος της λιμενικής ζώνης, όπου έχει εκπονηθεί μελέτη και εντάχθηκε στο 2ο και στο 3^ο Κ.Π.Σ. για την κατασκευή του νέου καρνάγιου της Ρόδου, το οποίο σήμερα έχει δημοπρατηθεί  στα πλαίσια συμβατικής υποχρέωσης που ανέλαβε ο Δήμος Ρόδου και παραμένει ανεκτέλεστη.

Παρόλα αυτά οι εγκαταστάσεις των καταυλισμών αποτελούσαν «άβατο» ακόμη και για τις αστυνομικές και λιμενικές αρχές και σε τυχόν παρουσία αστυνομικού ή λιμενικού ακολουθούσαν προπηλακισμοί και προκλήσεις σωματικών βλαβών σε βάρος τους.

Πρόσφατα και προ της εκτέλεσης των πρωτοκόλλων κατεδάφισης αυθαιρέτων κατασκευών (για τη νομιμότητα των οποίων αναφέρονται παρακάτω) η Αστυνομική Διεύθυνση πραγματοποίησε οργανωμένη επιχείρηση διαλεύκανσης εγκληματικών πράξεων και ανέσυρε από την γειτνιάζουσα θαλάσσια περιοχή του καταυλισμού έξι (6) αυτοκίνητα (κλαπέντα), δεκάδες μοτοποδήλατα, τρία (3) χρηματοκιβώτια και μεγάλο αριθμό άλλων κλαπέντων ειδών.

         Β. Επί της νομιμότητας έκδοσης και εκτέλεσης των πρωτοκόλλων κατεδάφισης – αποξήλωσης αυθαιρέτων κατασκευών σε ζώνη αιγιαλού και παραλίας στην περιοχή του καρνάγιου «Καναμάτ» Ρόδου.

Κατόπιν εκδόσεως των υπ.αριθμ. 1-14/2010 πρωτοκόλλων κατεδάφισης αυθαιρέτων της Κ.Υ.Δ. τα οποία κοινοποιήθηκαν νομίμως και τελεσιδίκησαν χωρίς άσκηση ανακοπής ή άλλων ένδικων μέσων , ζητήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 27 παρ. 6 του ν. 2971/2001 από τον Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου που έχει την ευθύνη της κατεδάφισης, η τεχνική και μηχανική στήριξη από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον Δήμο Ρόδου.

Ταυτόχρονα ενημερώθηκαν: η Εισαγγελική αρχή, η Αστυνομική Διεύθυνση και ο Λιμενάρχης Ρόδου για την κατεδάφιση αυθαίρετων εγκαταστάσεων, 14 παραπηγμάτων επί της αιγιαλίτιδας ζώνης.

Η εκτέλεση πρωτοκόλλων έγινε με ευθύνη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, παρουσία Εισαγγελέα, υπαλλήλου της Κτηματικής Υπηρεσίας Δημοσίου, της Αστυνομικής και Λιμενικής αρχής Ρόδου.

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (Περιφερειακή Ενότητα Ρόδου) ανταποκρινόμενη στο αίτημα του Γεν. Γραμ. Της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, με το υπ. αριθμ. ΔΤΕ 6629/29-11-2012 έγγραφό μας, έθεσε στην διάθεση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου τα  με αριθμό κυκλοφορίας : ΚΗΗ 3414, φορτηγό SCANIA, το ΙΧ 105245 JCB, των προωθητήρα γαιών ΚΥ 2762 και τον ισοπεδωτήρα γαιών ΚΥ 2761  και τους χειριστές των μηχανημάτων.

Επισημαίνεται ότι στο με αριθμ. πρωτ. 1412/2012/29-11-12 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ν. Αιγαίου κ. Νικόλαου Φαρμακίδη, αναφέρεται ότι η εκτέλεση των υπ. αριθμ. 1-14/2010 πρωτοκόλλου αφορά 14 παραπήγματα εντός της αιγιαλίτιδας, ενώ διαπιστώθηκε η ύπαρξη 24 νέων αυθαίρετων κατασκευών εκτός της χερσαίας ζώνης λιμένα , από τις οποίες οι 10 βρίσκονται εντός του Ο.Τ. 474 του σχεδίου πόλης Ρόδου και οι δεκατέσσερις εκτός σχεδίου πόλης Ρόδου, που κατασκευάστηκαν σε παράνομα καταληφθείσες ιδιωτικές εκτάσεις.

Οι 24 αυτές κατασκευές δεν κατεδαφίστηκαν, πλην όμως οι ιδιώτες ζήτησαν την συνδρομή της Εισαγγελικής αρχής για τον χαρακτηρισμό αυτών ως αυθαιρέτων από την Πολεοδομία Ρόδου και την έκδοση σχετικού πρωτοκόλλου κατεδάφισης αυτών.

Ήδη πληροφορηθήκαμε δια του τύπου, ότι η Εισαγγελία Πρωτοδικών Ρόδου έχει διατάξει προκαταρκτική εξέταση για την καθυστέρηση έκδοσης των σχετικών αποφάσεων, ενώ παλαιότερα είχε ασκηθεί  ποινική δίωξη κατά παντός υπευθύνου για την καθυστέρηση εκτέλεσης των υπ. αριθμ. 1-14 /2010 πρωτοκόλλων κατεδάφισης.

Συνεπώς, ο χαρακτηρισμός στο σχετ. 1 ως «μη σύννομης παρέμβασης των εμπλεκομένων υπηρεσιών να κατεδαφίσουν τα καταλύματα των τσιγγάνων» είναι τουλάχιστον άστοχος και ανεπιτυχής, καθόσον τηρήθηκε απόλυτα η κείμενη νομοθεσία.

Αντίθετα η μη εκτέλεση αυτών συνεπαγόταν την παραπομπή για παράβαση καθήκοντος των εμπλεκομένων,  εκκρεμούσας της ποινικής δίωξης από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Ρόδου.  

Γ. Επί των τεθέντων ερωτημάτων, με το α΄ σχετικό:

      α) Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, δεν είναι σε θέση να γνωρίζει πόσοι είναι οι άστεγοι τσιγγάνοι, που είναι εγκατεστημένοι μετά την εκτέλεση των 14 πρωτοκόλλων κατεδάφισης.

Από πληροφορίες και καυστικά δημοσιεύματα του τύπου, ενημερωθήκαμε ότι οι καταληψίες συνέχισαν την αυθαίρετη δράση τους και κατασκεύασαν «με την ανοχή των αρμοδίων» προσθήκες κατ’ έκταση στα υφιστάμενα 24 καταλύματα στην ίδια περιοχή και συνεχίζουν με τον ίδιο τρόπο την  παραβατική συμπεριφορά τους. (βλέπετε δελτία συμβάντων της Αστυνομικής Διεύθυνσης Δωδεκανήσου, προσαγωγές και παραπομπές και δημοσιεύματα τοπικού τύπου).

Επιπλέον, επειδή η Ρόδος θεωρείται «χρυσοφόρα περιοχή» όχι μόνο για επαγγελματική δραστηριότητα αλλά και για παράνομη εγκληματική δράση, προσελκύει ιδίως τους θερινούς μήνες, εκατοντάδες ΡΟΜΑ, οι οποίοι φιλοξενούνται ανεξέλεγκτα στα αυθαίρετα καταλύματα των ΡΟΜΑ της Ρόδου.

Για ενημέρωση σας, σας παρουσιάζουμε τα τελευταία στοιχεία, με ημερομηνία Σεπτέμβριος 2011, της Ομάδας Εργασίας υπαλλήλων της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος της Περιφέρειας, του Δήμου  και εκπροσώπου του Τ.Ε.Ε. που συγκροτήθηκε με θέμα την καταμέτρηση των υφιστάμενων καταυλισμών και την χωροθέτηση της περιοχής διαμονής των Αθίγγανων Ρόδου:

β) Η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου στήριξε από την πρώτη στιγμή και συνεχίζει να στηρίζει τα αιτήματα για την υλοποίηση του προγράμματος «Εκπαίδευσης των Παιδιών ΡΟΜΑ» .  Έχει άριστη συνεργασία με την υπεύθυνη προγράμματος καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου κ. Ελένη Σκούρτου και είναι σε θέση να προσφέρει ότι ζητηθεί στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων της, σύμφωνα με το ν. 3852/10.

Επιπλέον η Περιφερειακή Ενότητα Ρόδου, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου στηρίζει εθελοντικές δράσεις, όπως ομάδα γιατρών της πόλης μας που προσφέρει ιατρικές υπηρεσίες στους ΡΟΜΑ, αναζητεί ακίνητο ιδιοκτησίας του Δημοσίου, για την κατασκευή και εξοπλισμό ιατρείου εξέτασης των ΡΟΜΑ από εθελοντική ομάδα γιατρών της Ρόδου.

γ)Σε υλοποίηση των όσων διαλαμβάνονται στο με αρ. πρωτ. 2.33128/3.2289/13-12-2012 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, έχει εντάξει στον προϋπολογισμό της το ποσό των 300.000 €, για την δημιουργία υποδομών (διαμόρφωση χώρου καταλυμμάτων, ύδρευση, αποχέτευση) των ΡΟΜΑ της Ρόδου, εφόσον  το Δημοτικό Συμβούλιο ή η Αποκεντρωμένη Διοίκηση χωροθετήσει και  υποδείξει το χώρο μετεγκατάστασης των άνω καταυλισμών των τσιγγάνων της Ρόδου.

Δ. Απόψεις μας.

Για να διαμορφώσετε σαφή εικόνα για την κατάσταση των Τσιγγάνων που διαβιούν εντός των ορίων της διοικητικής μας περιφέρειας και ιδιαίτερα στην πόλη της Ρόδου, δεν αρκούν οι άνω αναλυτικές εκθέσεις και οι «εξ’ εγγράφων» προσεγγίσεις  του θέματος, ούτε η θεώρηση του προβλήματος μόνο στο πλαίσιο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική ένταξη των ΡΟΜΑ που θεωρητικά υλοποιεί η χώρα μας.

Απαιτείται η επιτόπια και μάλιστα σχολαστική παρακολούθηση του θέματος, η εκτίμηση της συμπεριφοράς των ΡΟΜΑ και η καταγραφή των θέσεων και των απόψεων τόσον της τοπικής κοινωνίας, όσο και των επισκεπτών της τουριστικής ναυαρχίδας της χώρας μας.

 Για την προώθηση λύσης του χρονίζοντος προβλήματος της μετεγκατάστασης των τσιγγάνων της Ρόδου, αλλά και κυρίως για τον σχηματισμό σαφούς και αληθινούς εικόνας της κατάστασης που επικρατεί στην πόλη της Ρόδου με την διατήρηση του καταυλισμού των ΡΟΜΑ στην θέση «Κορακόνερο», σας καλούμε να επισκεφθείτε άμεσα το νησί μας και σε συνεργασία με την Περιφέρεια, τον Δήμο, τις Εισαγγελικές, Αστυνομικές και Λιμενικές αρχές και κυρίως με τους μόνιμους κατοίκους, θα σχηματίσετε πλήρη άποψη, τόσο για την κατάσταση που επικρατεί όσο και για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων.

Ο Αντιπεριφερειάρχης Δωδ/σου

Φώτης Χατζηδιάκος

Πίνακας αποδεκτών

1. Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
2. Γεν. Γραμ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου
3. Περιφερειάρχη Ν. Αιγαίου
4. Δήμαρχο Ρόδου
5. Εισαγγελέα Πρωτοδικών Ρόδου
6. Αστυνομικό Διευθυντή  Δωδεκανήσου
7. Κεντρικό Λιμενάρχη Ρόδου