Λυπούμαστε ειλικρινά γιατί ένα μεγάλο και χρονίζον θέμα που σηματοδοτεί την ανάπτυξη του τόπου και που με τόση επιμέλεια και διεξοδικότητα συζητήθηκε και συνομολογήθηκε τόσο στο Περιφερειακό όσο και στο Δημοτικό Συμβούλιο, γίνεται αντικείμενο συνεχιζόμενων δημόσιων παρεμβάσεων.

Αναφερόμαστε στην τελευταία ανακοίνωση του ΤΕΕ Δωδ/σου σε σχέση με την απόφαση του Π.Σ. για τη ΣΜΠΕ Αφάντου, η οποία με περισσή ευκολία καταλήγει σε ορισμένα συμπεράσματα.

Είμαστε έτσι υποχρεωμένοι να υπενθυμίσουμε και παράλληλα να επισημάνουμε τα παρακάτω:

Η Περιφέρεια, ως όφειλε, πρωταγωνίστησε στη διαμόρφωση πλέγματος θέσεων και προτάσεων για να τεθούν οι ωφελιμότερες για τον τόπο «ρήτρες» για τη σχεδιαζόμενη ανάπτυξη της περιοχής του γκολφ Αφάντου. Έτσι, πάνω σε κείμενο μας που συντάχθηκε από το Τμήμα Περιβάλλοντος Δωδεκανήσου και τον αρμόδιο Αντιπεριφερειάρχη κ. Χατζηιωάννου και που έγινε δεκτό σημείο προς σημείο στην αρχική συνάντησή μας με το Δήμο Ρόδου προκειμένου να τηρηθεί κοινή γραμμή πλεύσης, βασίσθηκε η εισηγητική διαδικασία τόσο στο Δημοτικό όσο και στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Γι’ αυτό, τόσο η ουσία όσο και ο τύπος των Αποφάσεων και των δυο Συμβουλίων είναι κοινή. Πριν τη συνεδρίαση του Π.Σ. η εισήγηση της Περιφέρειας είχε εισαχθεί και εγκριθεί από την αρμόδια  Επιτροπή Αγροτικής Οικονομίας, Κτηνιατρικής, Αλιείας, Αγροτικής Βιοποικιλότητας, Ποιότητας Ζωής & Αειφόρου Ανάπτυξης της Υπαίθρου προεδρεύοντος του Αντιπεριφερειάρχη κ. Αντ. Χατζηιωάννου.

Το «δια ταύτα» και των δυο εισηγήσεων προς το Δ.Σ και Π.Σ. είναι ακόμη και λεκτικά κοινό, ακριβώς λόγω της γενόμενης ενδελχούς προεργασίας, απόρροια της οποίας ήταν η ταύτιση των απόψεων. Από το Δημοτικό Συμβούλιο που συνεδρίασε μια ημέρα πριν τη συνεδρίαση του Περιφερ. Συμβουλίου, έγιναν ορισμένες επί πλέον βελτιωτικές παρατηρήσεις – προτάσεις οι οποίες εν τέλει τέθηκαν υπ’ όψη του Περιφερειακού Συμβουλίου και υιοθετήθηκαν, όπως ρητά αναφέρεται στην ακροτελεύτια παράγραφο της υπ’ αρ. 23/2013 Απόφασης του Π.Σ.

Έτσι, στο «δια ταύτα» της ως άνω απόφασης του Π.Σ. αναφέρεται ότι «το Περιφ. Συμβ. γνωμοδοτεί θετικά επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίου Ακινήτου στην περιοχή Γκολφ Αφάντου, εγκρίνοντας την εισήγηση της επιτροπής (νοείται αυτή της Αγροτικής Οικονομίας), όπως αυτή τροποποιείται – συμπληρώνεται από την με αριθμό 155/2013 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ροδίων». Στην εισήγηση λοιπόν που εγκρίθηκε από την ως άνω Επιτροπή και που αποτελεί εισήγηση προς το Π.Σ και που εν τέλει συμπεριλαμβάνεται αυτούσια στο πρακτικό συνεδρίασης του Π.Σ., αναφέρονται ρητά και λεπτομερώς οι τροποποιήσεις που πρέπει να γίνουν επί της ΣΜΠΕ και του αντίστοιχου σχεδίου ΕΣΧΑΔΑ,  συνολικά 17 τον αριθμό οι οποίες στο τέλος συμπερασματικά συνοψίζονται ενδεικτικά σε 9. Οι παραπάνω προτεινόμενες τροποποιήσεις είναι αυτές που και το Δημοτικό Συμβούλιο υιοθέτησε συμπληρώνοντας και δικές του παρατηρήσεις.

Είναι επομένως σαφές ότι όχι μόνο δεν υπάρχει διαφοροποίηση του Π.Σ. σε σχέση με την απόφαση του Δ.Σ., αντιθέτως υπάρχει πλήρης ταύτιση θέσεων.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι η ανακοίνωση του ΤΕΕ Δωδ/σου αποτελεί προϊόν λανθασμένης ανάγνωσης της Απόφασης του Π.Σ. και βέβαια κάτω από αυτή την πεποίθησή μας εντάσσουμε τις επί μέρους παρατηρήσεις και συγκεκριμένα:

1. Στην παρατήρηση που στην ανακοίνωση αναφέρεται στην προσπελασιμότητα, η θέση του Π.Σ. είναι ξεκάθαρη και απολύτως όμοια με του Δήμου. Έτσι στο αποφασιστικό σκέλος της απόφασης του Π.Σ. το οποίο επαναλαμβάνουμε ότι αναφέρεται ρητά στην εισήγηση της επιτροπής συνοψίζοντας  ενδεικτικά τις αναλυτικές παρατηρήσεις της, αναφέρεται επί λέξει «4. Να προσδιορίζεται με σαφήνεια η δημιουργία ελεύθερης πρόσβασης του κοινού προς την παραλία κατά μήκος του κόλπου, [ τουλάχιστον δύο – τρεις ελεύθερες προσβάσεις ανάλογα με την τοποθέτηση των κτισμάτων επί του ακινήτου με παράλληλο προσδιορισμό χώρων στάθμευσης και δημιουργίας πεζοδρομίων – πεζόδρομων ήπιας κυκλοφορίας». Το πλήρες κείμενο της εισήγησης της επιτροπής είναι: Κεφάλαιο Γ, σημείο 1 «Να διασφαλισθεί η προπελασιμότητα όλης της παραλιακής ζώνης για το κοινό, με την ρητή πρόβλεψη για δημιουργία πεζόδρομου – ποδηλατόδρομου  ήπιας κυκλοφορίας (με την πρόβλεψη για ανάπτυξη και των κατάλληλων μέσων μεταφοράς που να προσαρμόζονται ασφαλώς στο περιβάλλον), με την κατάλληλη διαμόρφωσή του, χρήση υλικών,  φύτευσης, εξοπλισμού, στάσεων και χώρων αναφοράς, σύμφωνα και με τις προβλέψεις του ΓΠΣ Αφάντου, ιδίως στην περιοχή βορείως του ρέματος Πελέμονη (πέρα ποταμός). Ιδιαίτερα στην περιοχή αυτή (δηλαδή κάτω από το γκολφ και προς τα βόρεια μέχρι την παραλία τραγουνού), ο ως άνω πεζόδρομος πρέπει να δημιουργηθεί όχι εντός του αιγιαλού, αλλά  εκτός αυτού (προκειμένου να μη συρρικνωθεί η παραλία και να είναι δυνατή η απρόσκοπτη κατασκευή του, παραχωρώντας την αντίστοιχη έκταση στο Δήμο». Σημείο 2. «Στην περιοχή «νότιο Αφάντου» ο υφιστάμενος παραλιακός δρόμος να παραμείνει ως έχει αναβαθμίζοντας τη λειτουργικότητά του και να συνδεθεί με τον ως άνω πεζόδρομο. Επίσης θεωρούμε ότι πρέπει να παραμείνει η προσπέλαση από τον κόμβο του γκολφ δημιουργώντας αντίστοιχα ένα δημόσιο χώρο. Τέλος πρέπει να διασφαλισθεί η κάθετη προσπέλαση προς την παραλία από τον υφιστάμενο δρόμο νοτίως του γκολφ (μεταξύ ρέματος Πλατή και Πελέμονη ποταμού στην περιοχή Γ6) διότι αυτή στην ουσία εξυπηρετεί την ευρύτερη περιοχή που είναι ήδη διαμορφωμένη και αναμένεται να ενταθεί η αξιοποίησή της κατά τις προβλέψεις του ΓΠΣ. Ακολουθούν σημεία 3 και 4 για το ίδιο θέμα που χάριν συντομίας δεν αναφέρουμε.

2. Όσον αφορά στην επισήμανση για τα λύματα και τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, είναι ρητή η αναφορά που κάνουμε στην εισήγησή μας και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο Β των παρατηρήσεών μας, σημεία 12 και 13. Οι επί πλέον επισημάνσεις – προτάσεις του Δ.Σ. είναι σαφές ότι αποτελούν και απόφαση του Π.Σ. όπως παραπάνω διατυπώθηκε.
3. Στην επίμαχη ανακοίνωση, διερωτάται ο φορέας, γιατί τα «συνοδά» έργα πρέπει να τα πληρώσει το Δημόσιο και όχι ο επενδυτής. Είναι προφανές ότι δεν έχει γίνει κατανοητή η έννοια αυτή και ότι με μια πιο προσεκτική ανάγνωση της εισήγησής μας θα επιλύονταν ίσως η απορία. Έτσι, στην παρατήρησή μας υπ’ αρ. 14 του κεφαλαίου Β της εισήγησή μας επί της ΣΜΠΕ, αποσαφηνίζουμε ότι τα «συνοδά» έργα είναι αυτά που υποστηρίζουν τη λειτουργία του επενδυτικού πλάνου και βρίσκονται εκτός περιοχής μελέτης - επέμβασης. Η υλοποίηση των  έργων αυτών δεν αποτελεί από το Νόμο υποχρέωση του επενδυτικού σχήματος, αλλά των αντίστοιχων Δημοσίων Οργανισμών. Αντί λοιπόν αυτά να επιβαρύνουν οικονομικά το Δήμο Ρόδου, προτείνουμε να χρηματοδοτηθούν από το Δημόσιο με τη στενή του έννοια όπως εξ’ άλλου συμφωνεί και προτείνει ρητά και ο ίδιος ο Δήμος. Τα έργα υποδομής που θα γίνουν εντός της περιοχής επένδυσης είναι σαφές και προβλέπεται από το Νόμο ότι θα τα υλοποιήσει ο επενδυτής.
4. Η ανακοίνωση καταλήγει προσάπτοντας κατηγορία ότι ούτε λίγο ούτε πολύ συμφωνούμε με την επιχειρηματολογία που αναπτύσσεται στη ΣΜΠΕ προκειμένου από αυτή να τεκμηριωθεί ο «ήπιος» χαρακτήρας των επεμβάσεων. Έτσι, απομονώνεται προϊμιο παραγράφου από το κείμενό μας και παρουσιάζεται σαν συμπέρασμα. Αν κάποιος είχε την υπομονή να διαβάσει έστω και δυο γραμμές παρακάτω, τότε το συμπέρασμα είναι ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή η αυστηρή κριτική που ασκούμε σ’ αυτό το  τομέα. Αναφέρουμε μόνο πέντε γραμμές από το επίμαχο σημείο 6 του κεφαλαίου Β των παρατηρήσεων μας: «Τεκμηριώνεται (νοείται από τη μελέτη) εν πολλοίς ο ήπιος χαρακτήρας της ανάπτυξης αφού προσδιορίζεται ότι στο σύνολο της έκτασης ο υλοποιούμενος συντελεστής δόμησης είναι 0,09 αντί του προβλεπόμενου 0,2 της εκτός σχεδίου δόμησης. Για την εξαγωγή όμως αυτού του συμπεράσματος προσμετρούνται τεχνηέντως (ξανά νοείται από τη μελέτη) στη συνολική έκταση και οι χώροι που ούτως ή άλλως δεν μπορούν να δομηθούν δηλαδή αυτοί του γκολφ, του αρχαιολογικού χώρου, των δασικών εκτάσεων και του ΤΔΚ». Και συνεχίζουμε βέβαια και με άλλη ενισχυτική προς το σκοπό αυτό επιχειρηματολογία.
5. Με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή αποκόπτοντας λέξεις από το κείμενό μας, επιχειρείται να παρουσιασθεί ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο κρίνει τη μελέτη ως «άρτια». Η αλήθεια είναι η εξής: Αφού ασκούμε αυστηρή και εκτεταμένη κριτική επί της μελέτης, 16 τον αριθμό σημείων (βλ. κεφάλαιο Β της εισήγησής μας), καταλήγουμε αναφέροντας ρητά ότι:  «Κατά τα λοιπά η υπ’ όψη ΣΜΠΕ είναι τεχνικά άρτια για το σκοπό φυσικά που καλείται να τεκμηριώσει». Αυτό το «κατά τα λοιπά» παραλείπεται τεχνηέντως. Εξ’ άλλου, ας μη παραβλέπουμε ότι η συγκεκριμένη ΣΜΠΕ όπως και κάθε ΣΜΠΕ είναι ένα τεχνικό κείμενο βασισμένο σε συγκεκριμένες προδιαγραφές, οι οποίες τουλάχιστο από τυπική άποψη πληρούνται, γεγονός που δεν θα έπρεπε να διέλαθε της προσοχής ενός φορέα τεχνικών.
6. Δεν σχολιάζουμε τέλος την ειρωνική κατακλείδα του κειμένου για «ορθή επανάληψη της ορθής επανάληψης».

Κλείνουμε αναφέροντας ότι σχεδόν όλοι, μηδέ του Προέδρου του ΤΕΕ Δωδ/σου εξαιρουμένου, έδωσαν τα εύσημα στην Περιφερειακή Αρχή και στους εισηγητές μας Αντιπεριφερειάρχη κ. Αντώνη Χατζηιωάννου και στον Προϊστάμενο του τμ. Περιβάλλοντος Δωδ/σου κ. Πάνο Βενέρη, για την εμπεριστατωμένη εισήγηση κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου.

Θέλουμε τους φορείς συμμάχους στη δύσκολη συγκυρία που περνά η χώρα και ο τόπος. Ο πόλεμος ανακοινώσεων όχι μόνο  δεν βοηθά αλλά αποδυναμώνει την κοινή προσπάθεια και εν τέλει την ίδια την αναπτυξιακή προοπτική που τόσο έχουμε ανάγκη.

Εξ’ άλλου, ας μη ξεχνάμε ότι η διαδικασία γνωμοδότησης του Π.Σ. και του Δ.Σ. αλλά και των λοιπών φορέων, είναι απλά γνωμοδοτικού και όχι αποφασιστικού χαρακτήρα στην τελική λήψη απόφασης, από το Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ και από το ΥΠΕΚΑ. Επομένως απαιτείται σύμπνοια, ενότητα και καλή θέληση για να πετύχουμε αυτά που πραγματικά αξίζει ο τόπος.